Een blik op 2023 en 2024: interview met Benoit de Gryse

2023 was een zwaar jaar. Libië, Turkije en Syrië, Myanmar, Tunesië, Oekraïne, Gaza, Soedan – de ene ramp volgde op de andere. Welke crisis staat op jouw netvlies gebrand?

“Bovenaan staan voor mij Gaza en Soedan. In Gaza zitten mensen in een extreem kwetsbare positie: zij zijn slachtoffer van geweld en kunnen geen kant op. Daarnaast heeft Soedan het grootste aantal mensen op de vlucht ter wereld, terwijl daar maar weinig media-aandacht voor is.

Wat opvalt, is dat veel grote crises van afgelopen jaar geen nieuwe crises waren, maar sluimerende conflicten die plots weer escaleerden. Iets vergelijkbaars zag je in Libië: er vond een natuurramp plaats van enorme omvang, maar hulpverlening bieden is al heel lang moeilijk door de ingewikkelde politieke situatie.”

Wat opvalt, is dat veel grote crises van afgelopen jaar geen nieuwe crises waren, maar sluimerende conflicten die plots weer escaleerden.

Benoit de Gryse

Het aantal conflicten wereldwijd is het afgelopen jaar met ruim een kwart gestegen, blijkt uit onderzoek van conflictdatabase Acled. Wat merken we daarvan bij Stichting Vluchteling?

“Er is altijd een spanning tussen het aantal landen dat je wilt helpen en het aantal landen dat je kunt helpen – je moet altijd keuzes maken. Stichting Vluchteling focust op acute nood, maar moet er tegelijkertijd voor zorgen dat hulp niet versplintert. Stichting Vluchteling wil, naast acute hulp bieden, ook binnen Nederland voorlichten, problemen benoemen, zorgen dat mensen betrokken blijven.”

Dit jaar brachten onze donateurs maar liefst 37 miljoen euro bij elkaar. Wat konden we daardoor doen?

“Dankzij die 37 miljoen euro konden we in totaal 1,3 miljoen mensen helpen. We hebben snel kunnen schakelen, we konden nieuwe dingen uitproberen zoals werken met nieuwe lokale partners. Op het geweld in Gaza hebben we kunnen reageren; we waren in Libië, konden aardbevingsslachtoffers helpen in Turkije en Syrië. En in Soedan en de buurlanden hebben we veel kunnen doen: we hebben mensen die daar net de grens over kwamen, een bepaalde manier van veiligheid kunnen bieden. Humanitaire hulp gaat vaak over eerste levensbehoeften als drinkwater en voedsel, maar dit gaat voor mij zeker ook om solidariteit en nabijheid.

Een initiatief waar ik in het bijzonder trots op ben, is Project Frontline, waarin we ervoor zorgen dat mensen in nood, die om allerlei redenen moeilijk te bereiken zijn, toegang hebben tot humanitaire hulp.”

Het belooft geen goed jaar te worden voor mensen op de vlucht. Wat zijn onze uitdagingen voor 2024?

“Klimaatrampen, gewapende conflicten, afnemende internationale steun – de vooruitzichten voor 2024 zijn somber. In totaal zullen 300 miljoen mensen volgend jaar hulp nodig hebben.

We moeten ons als organisatie de vraag blijven stellen: wat is het meest zinvol? Je wilt ontzettend veel doen, maar we kunnen helaas niet alles doen. Onze taak is om noodhulp te bieden en het zwaarste lijden te verminderen, maar we kunnen politieke conflicten niet oplossen.

Daarnaast moeten we een manier zoeken om met al die veranderende contexten om te gaan. Wat wordt het draagvlak van ons werk in Nederland, en onder de mensen die ons steunen?

Tot slot wil ik als mens én als team blijven zoeken naar de juiste balans tussen zinvol werk doen, een verschil maken, en daar niet cynisch door worden.”