Handige harries
‘Never waste a good crisis’. Dat hebben sommigen onder ons ter harte genomen. Een handvol inmiddels fonkelnieuwe miljonairs vergaarde een fortuin tijdens de coronacrisis. In elke oorlog weten de handige harries precies waar het grote geld te verdienen valt, schrijft Tineke Ceelen in haar nieuwste column.
‘Never waste a good crisis’. Dat hebben sommigen onder ons ter harte genomen. Een handvol inmiddels fonkelnieuwe miljonairs vergaarde een fortuin tijdens de coronacrisis. Ze zijn in goed gezelschap. In elke oorlog weten de handige harries precies waar het grote geld te verdienen valt.
Je schrikt je te pletter van de prijzen voor hotelkamers of huurauto’s in conflictgebieden. Zonder met de ogen te knipperen vragen hotel- en oude-barrel-bezitters duizelingwekkende bedragen voor de huur van een uiterst eenvoudige kamer of een brik die de titel auto eigenlijk niet meer kan dragen. Meestentijds cash af te rekenen graag. Het privé-legertje bij zo’n etablissement is niet alleen voor de veiligheid van de gasten, maar ook voor die van de kluis van de hotelchef.
In landen als Somalië huurden we in de jaren ’90 auto’s die in de lange, chaotische burgeroorlog gegarandeerd gestolen waren. Delen van de stickers van de rechtmatige eigenaren prijkten nog op de deuren. We betaalden vermogens. In datzelfde land overigens is het nog altijd onverantwoord te reizen zonder dat je je voortbeweegt in een gepantserde auto, en jij bewaakt wordt door een regiment tot de tanden bewapende veel te jonge mannen. Diezelfde jongens hebben eerder ervaring opgedaan in dienst van een of andere warlord. Ze werden weggekocht door de net iets beter betalende beveiligingsgoeroe die nu over jouw leven waakt. Tót de warlord zijn salarisschalen verhoogt natuurlijk. Jouw bewaker van vandaag kan maar zo degene zijn tegen wie je morgen beveiligd moet worden.
Ik verwonder me er altijd weer over, de oorlogseconomie die direct een klein aantal ontzagwekkend rijke rijkaards maakt terwijl vrijwel de gehele bevolking zucht onder de gevolgen van geweld. Lieden zonder geweten die er niet voor terugdeinzen te profiteren van de ellende van een ander. Een verbijsterend voorbeeld is ook de handelaar in het noorden van Kameroen, die grote delen van de oogsten opkocht. Het heerschap wachtte dan geduldig, tot de jaarlijks onvermijdelijke honger in de conflictueuze driehoek Kameroen, Nigeria, Tsjaad zich weer aandiende. Precies wanneer de prijzen van basisvoedsel torenhoog gestegen waren had de beste man nog wel wat om de honger te stillen en gooide hij zijn zorgvuldig bewaarde granen op de markt. De zelf indrukwekkend omvangrijke El Hadj werd schathemeltjerijk over de hongerbuiken van zijn medemens.
Wij hebben onze eigen meedogenloze graanhandelaren, hoteleigenaren, oude-barrel-bezitters: coronaklojos, ze dealen in vaccins en mondkapjes.
Tineke Ceelen
Directeur Stichting Vluchteling