Klimaatcrisis drukt extra zwaar op mensen in oorlogsgebieden

Dit wil niet zeggen dat er altijd een direct verband is tussen klimaatverandering en conflict. Wel leggen overstromingen, perioden van droogte of grootschalige bosbranden, extra druk op gemeenschappen en kunnen ze zorgen voor spanningen

Daarnaast geven regeringen in oorlogstijd geen prioriteit aan klimaatverandering en door de onveiligheid in conflictgebieden hebben burgers zelf ook geen mogelijkheid om zich voor te bereiden op klimaatverandering.

Zowel oorlog als klimaatverandering verstoren voedsel- en bevoorradingsketens, vergroten de kans op het uitbreken van ziekten en verzwakken de gezondheidszorg. Kortom: klimaatverandering en conflict kunnen elkaar versterken en de basisvoorzieningen verzwakken, terwijl deze voor de burgers nodig zijn om te overleven. Mensen die in conflictgebieden leven, behoren daarom tot de meest kwetsbaren voor de gevolgen van de klimaatcrisis.

Hoewel mensen in conflictgebieden tot de meest kwetsbaren behoren voor klimaatverandering, ontvangen deze landen nauwelijks financiering om zich voor te bereiden op klimaatverandering. De realiteit is dat landen zoals Tsjaad en de Centraal Afrikaanse Republiek nauwelijks aan bod komen in de financiering van het tegengaan van klimaatverandering of van klimaatadaptatie.

Stichting Vluchteling roept overheden daarom op: zorg dat programma’s en financiering, om de gevolgen van klimaatverandering te beperken, ook beschikbaar zijn voor mensen en natuur in conflictgebieden, zodat de humanitaire noden die er al zijn, niet verder verergeren.

Tegengaan van impact van klimaatverandering in minst toegankelijke gebieden

Conflictgebieden, vooral wanneer deze niet onder controle van de regering staan, maar de macht ligt bij andere gewapende groepen, zijn vaak moeilijk bereikbaar. Klimaatfinanciering bereikt deze gebieden al helemaal niet, ook om de risico’s (voor donorlanden) te beperken.

Hierdoor worden miljoenen mensen uitgesloten. Daarnaast zien we ook dat slechts een fractie van de internationale klimaatfinanciering zich inzet voor lokale actie. Veel meer mensen in conflictgebieden kunnen worden bereikt door ondersteuning te bieden aan lokale organisaties met de toegang, het mandaat en de expertise om te werken in door conflicten getroffen gebieden.

Stichting Vluchteling vraagt overheden: zorg ervoor dat klimaatactie niet alleen landen bereikt die kampen met conflicten, maar daarbinnen ook de gemeenschappen die het meest kwetsbaar zijn, zelfs als ze in onveilige en moeilijk toegankelijke gebieden wonen.

De allerarmsten ter wereld zullen de hardste klappen krijgen door de gevolgen van klimaatverandering. De Wereldbank verwacht dat mogelijk 216 miljoen mensen in 2050 op de vlucht zullen zijn vanwege het veranderende klimaat. De scenario’s voor de toekomst zijn beangstigend.

Tineke Ceelen, directeur Stichting Vluchteling

WAT ZIJN KLIMAATVLUCHTELINGEN?

Klimaatvluchtelingen zijn mensen die uit hun woonplaats of land vluchten, omdat zij getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering, veroorzaakt door de opwarming van de aarde als gevolg van menselijk handelen.

KLIMAATCONFERENTIE IN EGYPTE

Van 6 november tot en met 18 november 2022 zullen wereldleiders de gevolgen van klimaatverandering bespreken tijdens een VN-top in Sharm el-Sheikh, Egypte. Gedurende bijna twee weken zullen zij bespreken hoe zij de aarde kunnen behoeden van verdere klimaatcatastrofe.

De dodelijke mix van conflicten, corona, armoede, honger en de klimaatcrisis verergert de situatie van mensen op de vlucht. De impact van klimaatverandering is terug te zien in de landen waar Stichting Vluchteling werkt en hulp verleent:

• Aanhoudende hongersnood in Jemen door droogte en conflict
• Droogte, honger en conflict in Ethiopië
• Jarenlange overstromingen en droogte in Zuid-Soedan
• Aanhoudende droogte in Colombia, Afghanistan, Somalië
• Verwoestende overstromingen in Tsjaad, Pakistan