Op de vlucht uit Iran: ‘Waar moeten we heen?’

Omdat ze als christenen ernstig bedreigd werden, vluchtte het gezin Azodi eind 2019 uit Iran. Emma (13) weet het nog goed: ‘ik wilde zo graag mijn lievelingsboeken meenemen maar dat mocht niet van mijn vader, dat was te zwaar.’ Ook haar zus Saba (15) verloor iets dierbaars: ‘Voor we in Turkije in de rubberboot stapten, moest ik mijn harde schijf met foto’s, ook jeugdfoto’s en tekenfilms aan de smokkelaar afgeven. Hij zou het later opsturen maar ik heb het nooit terug gezien.’

Op Lesbos zaten ze drie dagen in kamp Moria. Daarna werden ze 45 dagen met veel mensen opgesloten in een huis, vertelt haar moeder Nerges (41): ‘Het was verschrikkelijk, hij verkrachtte vrouwen die alleen waren en geen geld hadden. Een vriendin is een half jaar geleden overleden aan een overdosis drugs. Hij had haar verkracht en al haar geld afgenomen. We vertrouwden hem, een Iraniër, ik vergeef het hem nooit.’

Na Lesbos zaten ze negen maanden ondergedoken in een huis in Athene. ‘De smokkelaar pakte daar ook ons geld af en zei dat we binnen moesten blijven’, zegt Nerges. ‘Hij zei dat het buiten gevaarlijk was omdat de politie ons op zou kunnen pakken.’ Uiteindelijk hielp hij alleen haar man om verder te vluchten richting Engeland, en stonden zij op straat. Nerges en haar dochters vroegen daarom (noodgedwongen) asiel aan, de beslissing mochten ze afwachten in een appartement van de overheid.

Met liefde heeft ze het appartement tot een tijdelijk thuis gemaakt, het is er schoon en verzorgd. Omdat ze recent een verblijfsvergunning hebben gekregen, moeten ze er binnenkort uit. Nerges maakt zich grote zorgen en vertelt gespannen: ‘ik kan hier niet weg, waar moeten we heen? Ik moet eerst een betere baan vinden om een appartement te kunnen betalen. Ik heb een maand in een café gewerkt, van 12.00 ’s middags tot 01.00 uur, voor 10 euro per dag. Nu maak ik af en toe huizen schoon, maar de afgelopen twee maanden was er geen werk vanwege de vakantie.’

In hun vorige leven was haar man gemeenteambtenaar en zij tandartsassistente, vertelt ze. ‘Hier begon ik weer van voren af aan, dat is niet erg. Stap voor stap, ik spaarde wat en kocht een tv, een kleed.’ Ze is al een paar keer naar de Greek Forum of Migrants geweest waar ze maandelijks een voedseltas ophaalt: ‘dat eten is natuurlijk heel erg welkom. Maar mijn dochters hebben ook schoolspullen en schoenen nodig.’

Dromen over de toekomst

De dochters richten zich ondertussen ook op hun eigen toekomst. Emma (13) droomt ervan zangeres te worden, haar zus Saba (15) wil een beauty salon openen. Saba heeft een grote spiegel op een tafeltje gezet, om vast te oefenen. De meisjes hebben subtiele glitterstrengetjes in hun haar. Saba: ‘dat deden we thuis in Iran ook, ik leerde het van een vriendin van mijn moeder die een salon had. We maakten er schoon en leerden hoe je iemand moest opmaken.’

Ze vinden het fijn om naar school te gaan. Saba: ‘toen we de eerste negen maanden ondergedoken zaten in Athene hebben we zelf Grieks geleerd: het alfabet, de getallen, een paar woorden. Via school heb ik nu een paar vriendinnen.’ Soms gaan ze samen met hun moeder naar buiten, ze mogen niet alleen. Tot haar verrassing kunnen ze gratis Netflix ontvangen, op naam van iemand anders. Met glinsterende ogen: ‘we kunnen dus lekker heel veel films kijken, ik ben dol op griezelfilms.’

Ze hebben hun vader al ruim een jaar niet gezien. Saba: ‘ik mis hem zo. Hij zit in een asielprocedure in Engeland en is heel mager geworden. Ik bel hem iedere dag en vertel wat ik meemaak. Ook helpt hij me met wiskunde, daar is hij goed in.’ Haar grootste wens is dat het gezin weer compleet is. ‘En later wil ik graag naar Australië: daar spreken ze Engels en zijn er seizoenen, net als in Iran. Dat mis ik nu.’

Nerges, die een groot rechtvaardigheidsgevoel heeft, spande een rechtszaak aan tegen de mensensmokkelaar. ‘Ik wil niet dat hij nog meer slachtoffers maakt.’ Deze moedige actie is niet zonder gevaar, weet ze. ‘Hij is op de hoogte en bedreigt mij, zijn broer is naar mij op zoek. Het is nu gevaarlijk om buiten te komen.’ Spijt van haar beslissing heeft ze allerminst: ‘het belangrijkste is dat hij nooit meer misbruik van mensen mag maken.’

Voedselhulp voor kwetsbare gezinnen

In de Griekse hoofdstad Athene hebben duizenden mensen op de vlucht niet genoeg te eten of voldoende geld om hun eerste levensbehoeften mee te betalen. Samen met onze partner INTERSOS en het Griekse Migrantenforum zijn we in actie gekomen om deze mensen bij te staan. In Athene delen we voedsel uit aan meer dan 500 kwetsbaren, waaronder Nerges, Saba en Emma. Mede dankzij jullie steun, is onze hulp mogelijk. Lees meer.

Artikel & fotoreportage: Goedele Monnens en Clemy de Rooij