Verslag uit oorlogsgebied
De Oekraïense havenstad Odesa ligt al sinds het begin van de oorlog onder vuur. Te midden van het oorlogsleed, leidt Ton Huijzer samen met andere medewerkers vanuit daar de noodhulp van Stichting Vluchteling in goede banen. Lees zijn verslag over het voortwoedende conflict, de uitdagingen van onze noodhulpverlening én de positieve impact die wij dankzij de steun van onze donateurs kunnen maken.
Maandag 14 augustus
Weer een nacht van raket- en droneaanvallen op Odesa. De Oekraïense luchtverdediging schoot alle 15 drones en 8 raketten neer. Eén ontplofte in de lucht boven onze woonwijk. Door de knal barstten de ruiten van het trappenhuis.. Vallende brokstukken beschadigde ons dak en geparkeerde auto’s. Alle buren – mannen, vrouwen, kinderen, waarvan sommigen nog baby’s, op de arm van hun ouders – kwamen naar buiten om het glas te vegen en te praten, maar ook te schuilen zodra het luchtalarm opnieuw loeide.
De dag wordt vervolgd door een autorit naar Dnipro met onze partner Intersos. Zij voeren een hulpprogramma uit dat zich richt op mensen die binnen 20 km van de frontlinie verblijven. De veiligheid in de buurt van de frontlinie verslechtert echter door het Oekraïense tegenoffensief en de Russische reactie. Een bestemming vinden om morgen te bezoeken, is daardoor allesbehalve eenvoudig.
Dinsdag 15 augustus
We vertrekken vroeg in de ochtend vanuit Dnipro richting Slovyansk. Bij Kramatorsk moeten we een omweg maken, de stad is net getroffen door een raketaanval. In de verte zien we de rook. We vervolgen onze weg richting Lyman, maar de veiligheidsmedewerker van intersos staat niet toe dat we in de buurt van die stad komen.
Op een parkeerplaats, waar we even stoppen, ontmoeten we het hoofd van het volksgezondheidscentrum van Lyman. We overhandigen de noodhulpkits met medicijnen tegen hoge bloeddruk, diabetes en kanker. De dokter legt ons uit dat hij direct na de bevrijding in de herfst van vorig jaar is teruggekeerd naar Lyman. Nu komt het Russische leger weer dichterbij. Veel mensen hebben het gebied verlaten. Vooral ouderen en gehandicapten zijn achtergebleven.
Daarna keren we terug naar Slovyansk voor een distributie van voedselpakketten aan ouderen, die uitgevoerd wordt door de Angels of Salvation, een lokale partner van Intersos. De voedseldistributie was goed georganiseerd; in de schaduw en water werd uitgedeeld aan de vele mensen die stonden te wachten. Geen overbodige luxe, want het is heet in Slovyansk.
De Angels of Salvation begonnen hun activiteiten kort na de Russische invasie. Ze hielden zich voornamelijk bezig met evacuaties uit gebieden die aangevallen werden door het Russische leger. Sindsdien zijn ze snel gegroeid. Momenteel werken er 105 mensen.
Intersos is een van de weinige organisaties die zo dicht bij de frontlinie werkt. Toch is het in sommige gevallen alleen de Oekraïense partner, zoals de Angels, die de hulppakketten het dichtst bij de frontlijn uitdeelt. Op nog geen kilometer afstand. Het is duidelijk; uiteindelijk zijn het altijd de Oekraïense organisaties die bereid zijn meer risico’s te nemen.
Woensdag 16 augustus
Ik maak van mijn aanwezigheid in Dnipro gebruik om het nabijgelegen Novomoskovsk te bezoeken, waar we twee ziekenhuizen ondersteunen in het medische bevoorradingsprogramma. Een van de ziekenhuizen heeft als taak gewonde militairen te evacueren. Het is indrukwekkend om hen over hun werk te horen vertellen. Je kunt voelen onder welke druk ze staan. Elke dag komen er veel nieuwe patiënten binnen. De eerste en meest noodzakelijke operaties worden uitgevoerd in Novomoskovsk en daarna gaan patienten voor verdere behandeling naar ziekenhuizen in het westen van het land.
‘s Middags bezoeken we een van de 18 opvanghuizen die hulp hebben gekregen van Intersos in het door Stichting Vluchteling ondersteunde programma. Ik schrok een beetje van de omstandigheden. Dit opvanghuis is bedoeld om mensen te huisvesten voor de komende 4 tot 5 jaar. Maar het biedt nog niet het begin van privacy. Het heeft grote slaapzalen en slechts twee doucheblokken en 1 keuken voor 100 mensen. Het opvanghuis heeft veel steun gekregen, onder andere van Stichting Vluchteling en Intersos, maar het is nog steeds niet voldoende om een beter leven te bieden dan dit.
Donderdag 17 augustus
Op de terugweg naar Odesa stoppen we in Kriviy Rih om een ander door INTERSOS gesteund tehuis te bekijken. Dit is eigenlijk een bejaardentehuis waar 25 plaatsen zijn gereserveerd voor ontheemde ouderen. Het ziet er vriendelijk uit. Wij zorgden voor de oven in de gemeenschappelijke keuken. De appeltaart die de koks net gebakken hadden zag er heerlijk uit.
Vrijdag 18 augustus
Een samenwerkingsmemorandum gesloten met een van onze logistieke partners hier in Oekraïne voor de levering van brandwondenkits aan ziekenhuizen in steden die te lijden hadden onder raket- en drone-aanvallen. Hopelijk kunnen we snel beginnen.
Zaterdag 19 augustus
Een lange wandeling langs de Zwarte Zee. Er is een “gezondheidspad” voor wandelaars en fietsers, lekker in de schaduw van grote bomen want de temperaturen zijn ruim boven de 30 graden.
Het verslag van Ton Huijzer uit Odesa, Oekraïne, werd eerder gepubliceerd door KUNO, kenniscentrum over humanitaire noodhulp. Benieuwd naar meer?
Hulp helpt
Sinds 24 februari 2022 hebben we onze hulp razendsnel opgestart en inmiddels ook aanzienlijk uitgebreid. Dankzij de steun aan de Nationale Actie voor Oekraïne van Giro555 kunnen we essentiële hulp blijven verlenen in Oekraïne en buurlanden. Met 17 miljoen mensen in nood is dat hard nodig.
