‘Zonder hulp zou ik zijn overleden aan diabetes’
De Jezidi's leden zwaar onder de IS-aanval en bezetting in 2014. Duizenden mensen werden vermoord, ontvoerd, tot slaaf gemaakt en misbruikt in het Sinjar-gebergte in Irak. Nog steeds zijn mensen op de vlucht en afhankelijk van hulp.
Stichting Vluchteling werkt sinds 2016 met haar partner Yazda in een mobiele kliniek in het Sinjar gebergte. De noodzaak voor hulp in Sinjar is erg groot. Met een arts, apotheker en verpleegkundigen zorgen we voor gratis consultaties en basisbehandelingen. In ‘20/’21 deden we dat via 23.000 consulten voor 9.000 mensen. In ‘21/’22 zetten we die hulp voort Met speciale aandacht voor chronisch zieken en mentale gezondheidszorg.
Het project is tot de dag van vandaag relevant. Er zijn nauwelijks basisvoorzieningen in het gebied aanwezig. Terwijl mensen nog steeds kampen met de gevolgen van de gruwelijkheden die ze is aangedaan.
Persoonlijke verhalen
Yoseph Malaku, arts en medisch adviseur bij Stichting Vluchteling, bezocht het gebied in september 2021. Hij sprak met patiënten om te begrijpen hoe hun situatie is en wat zij vinden van de noodhulp die ze ontvangen.
*Alle namen zijn gefingeerd wegens veiligheidsredenen. De echte namen zijn bekend bij Stichting Vluchteling.
Ibtissam*
Ibtissam (60) heeft diabetes. Medicatie en behandelingen zijn gering in Sinjar, Irak. Ook haar zoon had suikerziekte, maar kon helaas geen behandeling krijgen waardoor hij 12 jaar geleden overleed aan complicaties die voorkomen hadden kunnen worden. Dankzij Yazda ontvangt Ibtissam nu al 5 jaar gratis de juiste medicatie en zorgt ze liefdevol voor haar drie weeskinderen. “Als Yazda er niet zou zijn geweest zou ik net als mijn zoon zijn gestorven en zouden mijn kleinkinderen niemand hebben die voor ze zouden zorgen.” Ze zegt uit te kijken naar een vast gezondheidscentrum en schaduw om in te zitten in de wachtkamer van de kliniek.
Amina*
Op 3 augustus 2014 werd Amina in het ziekenhuis opgenomen toen IS de stad overnam. Artsen en verpleegkundigen renden weg. Zelf was ze te ziek om te vluchten. Samen met haar vader, zussen en neven werd ze door IS-strijders gevangengenomen. Ze werd geslagen en overleefde seksueel geweld. Haar vader wist haar te bevrijden en redde het hele gezin. Toen ze vluchtten richting de bergen, kwam IS daar snel achter. Ze werden bekogeld. Na een week zonder eten en drinken, vonden ze toevlucht: ze kwamen via Syrië in Duhok terecht. Ze verbleven twee jaar in een vluchtelingenkamp en keerden in 2017 terug in Sinjar, Irak.
Zahra*
In 2014 vluchtte ze de bergen in toen IS haar dorp veroverde. Zonder eten of drinken, slaagde ze er samen met haar gezin in om in vijf dagen tijd te ontsnappen naar Koerdistan. In de auto, die bestuurd werd door haar man, zaten in totaal 25 mensen op zoek naar veiligheid. Haar chronische ziektes, waaronder diabetes, hoge bloeddruk en een hartproblemen, bezorgden Zahra dubbele kopzorgen. Omdat ze geen behandeling kon krijgen tijdens haar vlucht, kreeg ze een hartaanval. Ze betaalde 100 USD per maand voor haar medicatie maar kon zich dat niet meer veroorloven. Ze is blij met Yazda maar zou graag een schaduwplek in de wachtruimtes willen, en een vast gezondheidscentrum en vervoer tijdens doorverwijzingen.
Speciale aandacht voor chronisch zieken
We staan er te weinig bij stil, maar ook mensen op de vlucht hebben chronische aandoeningen. Chronische ziekten zijn de belangrijkste oorzaak van overlijden in Irak, waar meer dan 30% van de bevolking lijdt aan hoge bloeddruk en 14% aan diabetes. We screenen mensen op chronische ziekten, verwijzen mensen door naar gespecialiseerde zorg en bieden psychosociale zorg. Daarnaast trainen we artsen in het omgaan met noodsituaties.
